De vleestaks, mission impossible?
Zal de invoering van de vleestaks klimaatveranderingen tegengaan?
Door: de Sustainability Commissie
De vleestaks is momenteel een ‘hot topic’ en dat is niet voor niets. Heb je er ooit bij stilgestaan hoeveel vlees een gemiddelde Nederlander consumeert? De gemiddelde Nederlander eet 76 kg vlees pér jaar. Ja, behoorlijk veel vlees zal je denken. Het is echter goed om stil te staan bij het feit dat het consumeren van vlees zorgt voor milieuschade, dierenleed en een achteruitlopende volksgezond. Op dit moment staan de prijzen voor vlees in de supermarkt niet in verhouding tot de werkelijke kosten voor de productie van vlees. Bij de productie van vlees komen namelijk deze negatieve neveneffecten kijken. Deze extra kosten worden echter niet in de verkoopprijs doorberekend.[1]
Het invoeren van een vleestaks zou een oplossing kunnen zijn voor deze problematiek. De vleestaks is een extra belasting (accijns) op alle soorten vlees waardoor de prijs voor vlees stijgt. De taks zorgt er op die manier voor dat wij een eerlijke prijs betalen voor vlees nu alle kosten worden doorberekend. Momenteel zijn er partijen in het parlement die de belasting op vlees willen verhogen van 9% BTW naar 21% BTW.[2] De Btw-verhoging zal worden doorberekend in de prijs en hierdoor zullen de prijzen voor vlees stijgen.[3]
De invoering van de vleestaks dient ervoor te zorgen dat de consument minder vlees gaat eten en dat daardoor de productie van vlees daalt.[4] De vee-industrie is een van de grootse actoren als het gaat om de uitstoot van broeikasgassen.[5] Daarnaast wordt in de vee-industrie veel water gebruikt voor het produceren van vlees. Zo vereist de productie van 500 gram rundvlees om en nabij 6.809 liter water.[6] Mocht de vleestaks dus het gewenste effect leveren en men gaat dus daadwerkelijk minder vlees consumeren, zou dat kunnen betekenen dat zowel klimaat als natuur gespaard worden.
Er kleven echter ook nadelen aan de vleestaks. Door de vleestaks gaat namelijk de prijs voor vlees omhoog en wordt het kopen van vlees dus duurder. Hierdoor wordt vlees minder toegankelijk voor mensen met een kleinere portemonnee. Dit kan ertoe leiden dat de ongelijkheid in Nederland wordt vergroot. Het is daarom belangrijk om goed in beeld te krijgen welk deel van de bevolking hard worden geraakt met een vleestaks. Ook is het relevant om te kijken naar de beschikbare alternatieven van vlees en of deze alternatieven goedkoper gemaakt kunnen worden.[7]
De vleestaks heeft zowel voordelen als nadelen. Het is aan het parlement om de juiste afwegingen te maken omtrent dit onderwerp. Momenteel geldt dat er nog geen meerderheid is in de Tweede Kamer die het eens is met de invoering van de vleestaks. Is de vleestaks daarmee daadwerkelijk een mission impossible? Momenteel wordt de vleestaks en de effecten daarvan goed onderzocht en wordt er in de Tweede Kamer nog druk gedebatteerd over de invoering van de vleestaks. De toekomst zal uitwijzen of de vleestaks dé oplossing gaat zijn voor een beter klimaat en milieu.
[1] ‘Een eerlijke vlees- en visprijs, waarin de kosten voor klimaat- en natuurschade worden doorberekend’, groenlinks.nl.
[2] ‘Vleestaks – een extra belasting op vlees | Argumenten voor én tegen’, samengevat.nu, 19 juli 2017.
[3] ‘Een eerlijke vlees- en visprijs, waarin de kosten voor klimaat- en natuurschade worden doorberekend’, groenlinks.nl.
[4] ‘Ruime Kamermeerderheid tegen vleestaks, coalitie verdeeld’, nos.nl, 30 maart 2022.
[5] ‘8 redenen waarom je minder vlees zou moeten eten’, worldanimalprotection.nl, 20 februari 2020.
[6] ‘8 redenen waarom je minder vlees zou moeten eten’, worldanimalprotection.nl, 20 februari 2020.
[7] ‘Vleestaks? ‘Mensen met weinig geld hebben nu de luxe niet te kiezen voor vleesvervangers’, rijnmond.nl, 30 maart 2022.