Uw geldzaken komen onder bewind te staan
Wat is een onderbewindstelling?
Het komt soms voor dat mensen in een periode van hun leven raken dat ze niet meer voor hun eigen geldzaken kunnen zorgen. Het niet meer kunnen regelen van eigen financiën kan komen door lichamelijke problemen of psychische klachten of als iemand hoge schulden heeft. In Nederland kan er een maatregel zoals bewind worden opgelegd om iemand in zo’n periode te beschermen. Maar wat is bewind, hoe wordt het opgelegd en wat is het verschil met andere maatregelen als onder curatele gesteld worden en mentorschap?
Wat is beschermingsbewind?
De wet kent een aantal maatregelen om mensen die zelf hun belangen niet goed behartigen te beschermen. Een van deze maatregelen is het beschermingsbewind. Vaak gaat het om mensen die tijdelijk of voor een langere tijd niet in staat om hun financiën te regelen, denk bijvoorbeeld aan mensen die in een verpleegtehuis of bejaardentehuis verblijven. Vaak wordt bewind gezien als een minder ingrijpende maatregel dan curatele, hier zal later op teruggekomen worden.
Als iemand onder bewind komt te staan, mag deze persoon geen beslissingen meer nemen over zijn/haar financiën. Deze persoon wordt de rechthebbende genoemd. De bewindvoerder regelt de geldzaken van de rechthebbende, dit kan een familielid zijn, een partner, een goede kennis of een professionele bewindvoerder. De bewindvoerder bepaalt het bedrag waarmee de rechthebbende dagelijkse uitgaven kan doen. Bij grotere aankopen heeft de rechthebbende altijd toestemming nodig van de bewindvoerder en in sommige gevallen van de rechter.
De bewindvoerder kan de rechthebbende voor zijn of haar bescherming laten vermelden in het Centraal Curatele- en bewindregister, zodat bedrijven alleen contracten kunnen sluiten met de bewindvoerder en zich minder snel kunnen beroepen op derdenbescherming.
Hoe wordt bewind ingesteld?
De instelling van bewind begint met een voorbereiding. Eerst, worden de formulieren om bewind in te stellen door een verzoeker de formulieren ingevuld. Dit kan door de rechthebbende zelf, een familielid, de organisatie die de persoon verzorgd of begeleid, de Officier van Justitie of de curator/bewindvoerder/mentor van de desbetreffende persoon. De verzoeker stelt ook een bewindvoerder voor met akkoord van deze persoon.
Nadat de formulieren door de rechtbank gecontroleerd zijn vindt de zitting plaats. De zitting is niet openbaar,alleen de rechter, griffier, rechthebbende, bewindvoerder en eventueel belangstellenden mogen tijdens de zitting aanwezig zijn. De rechter legt tijdens de zitting uit wat het bewind inhoudt, stelt vragen aan de partijen en neemt daarna een besluit op het verzoek. De partijen krijgen hier schriftelijk bericht over. Nadat de rechter bewind heeft
gesteld, dient de bewindvoerder binnen 4 maanden een boedelbeschrijving te maken. Hierin worden het bezit van de betrokkene, eventuele schulden en een schatting van maandelijkse inkomsten en uitgaven in opgenomen.
De bewindvoerder vermeldt het bewind in het handelsregister van de Kamer van Koophandel als de rechthebbende ondernemer is en vermeld het bewind in het kadaster als de rechthebbende een eigen woning of grond heeft. De bewindvoerder laat de rechthebbende regelmatig zien welke uitgaven de rechthebbende gedaan heeft. Verder wordt de bewindvoerder elk jaar gecontroleerd door de rechter, dit noemen we ‘rekening en verantwoording’. De rechter kijkt dan naar de inkomsten en uitgaven, bezittingen, vorderingen en schulden van de rechthebbende.
Verschil tussen curatele, bewind en mentorschap
Curatele is voor meerderjarigen die financiële en persoonlijke zaken niet zelf kunnen regelen en voor wie beschermingsbewind en/of mentorschap niet genoeg is. Iemand die onder curatele staat is handelingsonbekwaam en kan dus geen rechtshandelingen meer verrichten. De curator is de wettelijk vertegenwoordiger van de betrokkene.
Beschermingsbewind is voor mensen die hun financiële zaken niet zelf kunnen regelen. Bij het instellen van bewind is er sprake van onder bewind stellen van goederen. Ook wordt de betrokkene niet handelingsonbekwaam (in juridische zin) door het bewind. Het is niet altijd nodig om alle goederen onder bewind te stellen, maar op de goederen waar bewind op is gesteld, mag de rechthebbende niet zelfstandig meer beslissen.
Bij mentorschap wordt de betrokkene handelingsonbekwaam voor het nemen van beslissingen over zijn verzorging, bijvoorbeeld het regelen van zorg met zorgverleners en behandelaars. Dit is voor mensen die hun persoonlijke (niet-financiële) zaken niet zelf meer kunnen regelen. De mentor heeft wel de plicht om de betrokkene zoveel mogelijk zelf te laten beslissen en om een zelfstandig optreden van deze persoon te bevorderen.
Conclusie
Bewind is een maatregel die door de rechter kan worden opgelegd voor mensen die hun financiële zaken niet zelf kunnen regelen. Op de goederen van deze persoon wordt bewind gesteld. De desbetreffende persoon verliest zijn recht om over deze goederen te beschikken aan de bewindvoerder, dit is vaak een familielid. Curatele is een zwaardere maatregel dan bewind, omdat curatele ook betrekking heeft op persoonlijke zaken en de onder curatele gestelde handelingsonbekwaam wordt. Mentorschap heeft alleen betrekking op persoonlijke zaken als verzorging.
Bronnen
1. ‘Wat is bewind?’, judex.nl.
2. ‘Bewind’, rechtspraak.nl.
3. ‘Bewind’, rechtspraak.nl.
4. ‘Hoe kan ik curatele, bewind of mentorschap aanvragen?’, rijksoverheid.nl.
5. ‘Bewind’, rechtspraak.nl.
6. ‘Bewind’, rechtspraak.nl.
7. ‘Boedelbeschrijving bewind en curatele’, rechtspraak.nl.
8. ‘Bewind’, rechtspraak.nl.
9. ‘Wat zijn de verschillen tussen curatele, bewind en mentorschap?’, rijksoverheid.nl.
10. ‘Overeenkomsten en verschillen tussen bewind en curatele’, vadnotarissen.nl.
11. ‘Wat zijn de verschillen tussen curatele, bewind en mentorschap?’, rijksoverheid.nl.